Mantık Bilimi (BÜYÜK MANTIK) — Georg Wilhelm Friedrich Hegel

Açıklama

Mantık Bilimi Logosun, Usun, ya da daha doğrusu arı Usun, ama belki de bu anlatımlara yükleme alışkanlığında olduğumuz tek-yanlı öznellikten kaçınabilmek için en iyisi ve Hegel’in kendisinin kullandığı anlatımla “nesnel düşüncenin” çözümlemesidir. Logos fiziksel olmadığı gibi tinsel de değildir. Mantık Bilimi bu düzeye dek insan düşüncesinin kendini nesnel düşünce yapma, ya da Kavramın Kavram ile, bilincimizdeki öznel Kavramın kendinde var olan nesnel Kavram ile örtüşme çabasıdır.

Logos hiç kuşkusuz fiziksel-özdeksel değildir; ama tinsel de değildir. Yalnızca meta-fiziksel ya da doğa-ötesi değil, ama ayrıca meta-tinsel ya da tin-ötesidir. Logos vardır. Ama salt Varlık ne fiziksel, ne de tinseldir. Fiziksel olan ve tinsel olan, ya da uzaysal ve zamansal olan — ya da kısaca görgül olan — yalnızca var olmayan ama oluşta olandır. Salt ontolojik değil ama fenomenolojik denilen şeydir ve daha yüksek ve daha somut bir belirlenimdir. Logosun, “düşünce öğesindeki arı İdea”nın (A-MB, § 19) Varlığı mantıksaldır. Bildiğimiz gibi, Hegel Tinin Görüngübilimi’ni Varlık ve Kavramın birliği olarak Saltık Bilgi ile, bu kurgul-mantıksal öğe ile sonlandırır. Bunun bir öncül olarak alınabildiği düzeye dek, açıktır ki Mantık Bilimi yalnızca biçimsel-kavramsal olmaktan çıkar, aynı zamanda içeriksel-varlıksal da olur — ya da yapay epistemoloji ve ontoloji ayrımı bu terimlerin kendileriyle birlikte bir yana atılır. Kavramın o çok merak edilen içeriği onun kurgul doğasından, kendi ile olumsuz ilişkisinden başka birşey değildir. Kavram bağıntısız değil çünkü belirlidir, daha şimdiden olumsuzu ile yüklüdür ve bu onun diyalektiğidir.

Kavram dışsal Varlıkta ona yabancı bir şey ile değil, ama kendi kendisi ile, öznel-düşünce nesnel-düşünce ile karşıtlık içindedir. Ama karşıtlık, salt doğası gereği, birliktir ve karşıtların bu birliği, bu gerçek özdeşlik Düşüncenin ve Varlığın bağdaşması olarak — ya da dilersek Kavramın Kavram ile bağdaşması olarak — ‘gerçeklik = bilgi’ dediğimiz şeydir, tasarımın tasarıma karşılık düşmesi olarak ‘doğruluk’ değil.

Ek bilgi

İçindekiler	İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM NESNEL MANTIK [BİRİNCİ KİTAP] Birinci Yayıma Önsöz 15 İkinci Yayıma Önöz 19 GİRİŞ Mantığın Genel Kavramı 29 Mantığın Genel Bölümlenişi 42 BİRİNCİ KİTAP VARLIK ÖĞRETİSİ Bilimin Başlangıcı Ne İle Yapılmalı? 49 Varlığın Genel Bölümlenişi 58 Birinci Kesim: Belirlilik (Nitelik) 60 Bölüm Bir. Varlık 60 A. VARLIK 60 B. YOKLUK 60 C. OLUŞ 61 a. Varlığın ve Yokluğun Birliği 61 Not 1 [Varlık ve Yokluğun Sıradan Düşünmedeki Karşıtlığı] 61 Not 2 [‘Varlık ve Yokluğun Birliği, Özdeşliği’ Anlatımının Kusuru 66 Not 3 [Bu Soyutlamaların Yalıtılması] 69 Not 4 [Başlangıcın Kavranamazlığı] 77 b. Oluşun Kıpıları 78 c. Oluşun Ortadan Klkması 79 Not [‘Ortadan Kaldırma’ Sözcüğünün İki Anlamı] 79 Bölüm İki. Belirli-Varlık 81 A. GENEL OLARAK BELİRLİ VARLIK 81 a. Genel Olarak Belirli-Varlık 81 b. Nitelik 82 Not [Nitelik ve Olumsuzlama] 83 c. Birşey 85 B. SONLULUK 87 a. Birşey ve bir Başkası 87 b. Belirlenim, Yapı ve Sınır 92 c. Sonluluk 96 a. Sonluluğun Dolaysızlığı 97 b. Sınırlama ve Gerek 98 Not [Gerek] 100 g. Sonlunun Sonsuza Geçişi 102 C. SONSUZLUK 103 a. Genel Olarak Sonsuz 103 b. Sonlunun ve Sonsuzun Almaşık Belirlenimleri 104 c. Olumlu Sonsuzluk 107 Geçiş 113 Not 1 [Sonsuz İlerleme] 113 Not 2 [İdealizm] 117 Bölüm Üç. Kendi-İçin-Varlık 118 A. GENEL OLARAK KENDİ-İÇİN-VARLIK 118 a. Belirli-Varlık ve Kendi-İçin-Varlık 119 b. Bir-İçin-Varlık 120 Not [Almanca ‘Was für ein Ding’ (‘Ne tür bir Şey’) Anlatımı] 120 c. Bir 123 B. BİR VE ÇOK 124 a. Kendi İçinde Bir 124 b. Bir ve Boşluk 125 Not [Atomizm] 125 c. Birçok Bir. İtme 126 Not [Leibniz’in Monadı]126 C. İTME VE ÇEKME128 a. Birin Dışlanması 128 Not [Birin ve Çoğun Birliği] 130 b. Çekmenin bir Biri 131 c. İtmenin vc Çekmenin Bağıntısı 132 Not [Kant’ın Özdeği Çekme ve İtme Kuvvetlerinden Kurması] 135 İkinci Kesim: Büyüklük (Nicelik) 142 Not 142 Bölüm Bir. Nicelik 142 A. ARI NİCELİK 142 Not 1. Arı Nicelik Tasarımı 143 Not 2. Kant’ın Uzay, Zaman ve Özdeğin Bölünemezliği ve Sonsuz Bölünebilirliği Antinomisi 145 B. SÜREKLİ VE KESİKLİ BÜYÜKLÜKLER 152 Not. Sürekli ve Kesikli Büyüklüklerin Olağan Ayrımı 153 C. NİCELİĞİN SINIRLANMASI 154 Bölüm İki. Nice 154 A. SAYI 154 Not 1.Aritmetikte Hesaplama Türleri; Kant’ın Sentetik A Priori Sezgi Önermeleri] 156 Not 2. Sayısal Ayrımların Felsefi Kavramları Anlatmada Kulla nımı 162 B. UZAMLI VE YEĞİN BÜYÜKLÜKLER 165 a. Ayrımları 165 b. Uzamlı ve Yeğin Büyüklüklerin Özdeşliği 168 Not 1 Bu Birliğin Örnekleri 169 Not 2 Kant’ın Derece Belirlenimini Ruha Uygulaması 171 c. Nicenin Başkalaşımı 171 C. NİCEL SONSUZLUK 172 a. Nicel Sonsuzluk Kavramı 172 b. Nicel Sonsuz İlerleme 173 Not 1 Sonsuza İlerlemenin Büyük Ünü 174 Not 2 Kant’ın Dünyanın Uzayda ve Zamanda Sınırlanışı ve Sınırlanmayışı Üzerine Antinomisi 179 c. Nicenin Sonsuzluğu 182 Not 1. Matematiksel Sonsuzun Kavram-Belirliliği 184 Not 2. Ayrışımlı Kalkülüsün Amacının Uygulamasından Türetilmesi 209 Not 3. Nitel Büyüklük Belirliliği İle Bağıntılı Daha Öte Biçimler 231 Bölüm Üç. Nicel Oran 239 A. DOĞRU ORAN 240 B. TERS ORAN 242 C. KUVVETLERİN ORANI 245 Not 247 Üçüncü Kesim Ölçü 249 Bölüm Bir. Özgül Nicelik 253 A. ÖZGÜL NİCE 254 B. ÖZGÜLLEŞTİREN ÖLÇÜ 256 a. Ölçün 256 b. Özgülleştiren Ölçü 256 Not 257 c. İki Yanın Nitelikler Olarak İlişkisi 258 Not 260 C. ÖLÇÜDE KENDİ-İÇİN-VARLIK 261 Bölüm İki. Olgusal Ölçü 264 A. KENDİNE-BAĞIMLI ÖLÇÜLERİN İLİŞKİSİ 265 a. İki Ölçünün Bileşimi 265 b. Ölçü-İlişkilerinin Dizisi Olarak Ölçü 267 c. Seçici Eğinim 269 Not. Kimyasal Eğinim Üzerine Berthollet; ve Berzelius’un Onun Üzerine Kuramı 271 B. ÖLÇÜ İLİŞKİLERİNİN DÜĞÜMLÜ ÇİZGİSİ 278 Not. Nodal Çizgi Örnekleri; ‘Doğa Sıçrama Yapmaz’ Düzgüsü 280 C. ÖLÇÜSÜZ 282 Bölüm Üç. Özün Oluşu 284 A. SALTIK AYRIMSIZLIK 284 B. FAKTÖRLERİNİN TERS ORANI OLARAK AYRIMSIZLIK 284 Not. Özekçek ve Özekkaç Kuvvetler 287 C. ÖZE GEÇİŞ 290 [İKİNCİ KİTAP] ÖZ ÖĞRETİSİ 293 Birinci Kesim. Kendi İçine Yansıma Olarak Öz 298 Bölüm Bir. Görünüş 298 A. ÖZSEL-OLAN VE ÖZSEL-OLMAYAN 298 B. GÖRÜNÜŞ 299 C. YANSIMA 302 1. Koyan Yansıma 303 2. Dış Yansıma 305 Not 306 3. Belirleyen Yansıma 307 Bölüm İki. Özsellikler ya da Yansıma-Belirlenimleri 310 Not. Önermeler Biçiminde Yansıma-Belirlenimleri 310 A. ÖZDEŞLİK 312 Not 1. Soyut Özdeşlik 312 Not 2. Birinci Kökensel Düşünce Yasası; Özdeşlik Önermesi 313 B. AYRIM 316 1. Saltık Ayrım 316 2. Türlülük 317 Not. Türlülük Önermesi 320 3. Karşıtlık 322 Not. Matematiğin Karşıt Belirlenimleri 325 C. ÇELİŞKİ 327 Not 1. Olumlunun ve Olumsuzun Birliği 331 Not 2. Dışlanmış Orta Yasası 333 Not 3. Çelişki Önermesi 334 Bölüm Üç. Zemin 338 Not. Zemin Yasası 339 A. SALTIK ZEMİN 340 a. Biçim ve Öz 340 b. Biçim ve Özdek 343 c. Biçim ve İçerik 347 B. BELİRLİ ZEMİN 348 a. Biçimsel Zemin 348 Not. Genelemeli Zeminlerden Biçimsel Açıklama Yöntemi 349 b. Olgusal Zemin 352 Not. Zeminliden Ayrı Bir Zeminden Biçimsel Açıklama Yolu 353 c. Tam Zemin 356 C. KOŞUL 358 a. Göreli Koşulsuz 358 b. Saltık Koşulsuz 360 c. Olgunun Varoluşa Çıkışı 362 İkinci Kesim. Görüngü 366 Bölüm Bir. Varoluş 367 A. ŞEY VE ÖZELLİKLERİ 369 a. Kendinde-Şey ve Varoluş 369 b. Özellik 372 Not. Aşkınsal İdealizmin Kendinde-Şeyi 373 c. Şeylerin Etkileşimi 374 B. ŞEYLERİN ÖZDEKLERDEN OLUŞMASI 375 C. ŞEYİN ÇÖZÜLÜŞÜ 377 Not. Özdeğin Gözenekliliği 378 Bölüm İki. Görüngü 381 A. GÖRÜNGÜNÜN YASASI 382 B. GÖRÜNGÜ DÜNYASI VE KENDİNDE VAR OLAN DÜNYA 386 C. GÖRÜNGÜNÜN ÇÖZÜLÜŞÜ 389 Bölüm Üç. Özsel İlişki 391 A. BÜTÜN VE PARÇANIN İLİŞKİSİ 392 Not. Sonsuz Bölünebilirlik 395 B. KUVVET VE BELİRİŞİNİN İLİŞKİSİ 396 a. Kuvvetin Koşullanmışlığı 397 b. Kuvvetin Uyarılması 398 c. Kuvvetin Sonsuzluğu 400 C. DIŞIN VE İÇİN İLİŞKİSİ 400 Not. İç ve Dışın Dolaysız Birliği 402 Üçüncü Kesim. Edimsellik 405 Bölüm Bir. Saltık 405 A. SALTIĞIN AÇIMLAMASI 406 B. SALTIK YÜKLEM 408 C. SALTIĞIN KİPLERİ 409 Not. Spinoza’nın ve Leibniz’in Felsefeleri 410 Bölüm İki. Edimsellik 413 A. OLUMSALLIK YA DA BİÇİMSEL EDİMSELLİK, OLANAK VE ZORUNLUK 415 B. GÖRELİ ZORUNLUK YA DA OLGUSAL EDİMSELLİK, OLANAK VE ZORUNLUK 418 C. SALTIK ZORUNLUK 421 Bölüm Üç. Saltık İlişki 424 A. TÖZSELLİK İLİŞKİSİ 425 B. NEDENSELLİK İLİŞKİSİ 427 a. Biçimsel Nedensellik 427 b. Belirli Nedensellik İlişkisi 429 c. Etki ve Tepki 434 C. ETKİLEŞİM 436 İKİNCİ BÖLÜM ÖZNEL MANTIK YA DA KAVRAM ÖĞRETİSİ Önsöz 441 Genel Olarak Kavram 443 Bölümleme 457 Birinci Kesim. Öznellik 460 Bölüm Bir. Kavram 460 A. EVRENSEL KAVRAM 461 B. TİKEL KAVRAM 465 Not 470 C. TEKİL 474 Bölüm İki. Yargı 478 A. BELİRLİ-VARLIK YARGISI 483 a.Olumlu Yargı 484 b. Olumsuz Yargı 487 c. Sonsuz Yargı 491 B. YANSIMA YARGISI 492 a. Tekil Yargı 494 b. Tikel Yargı 494 c. Evrensel Yargı 495 C. ZORUNLUK YARGISI 498 a. Kategorik Yargı 498 b. Hipotetik Yargı 499 c. Ayrık Yargı 500 D. KAVRAMIN YARGISI 503 a. Önesürümlü Yargı 504 b. Belkili Yargı 505 c. Apodiktik Yargı 506 Bölüm Üç. Tasım 508 A. BELİRLİ-VARLIK TASIMI 509 a. Tasımın Birinci Betisi 510 b. İkinci Beti: Ti–Te–E 515 c. Üçüncü Beti: Te–E–Ti 518 d. Dördüncü Beti: E–E–E, ya da Matematiksel Tasım 519 Not. Sıradan Tasım Görüşü 521 B. YANSIMA TASIMI 524 a. Tümlük Tasımı 525 b. Tümevarım Tasımı 527 c. Andırım Tasımı 529 C. ZORUNLUK TASIMI 531 a. Kategorik Tasım 532 b. Hipotetik Tasım 533 c. Ayrık Tasım 535 İkinci Kesim. Nesnellik 538 Bölüm Bir. Mekanik 542 A. MEKANİK NESNE 543 B. DÜZENEKSEL SÜREÇ 545 a. Biçimsel Düzeneksel Süreç 546 b.Olgusal Düzeneksel Süreç 548 c. Düzeneksel Sürecin Ürünü 550 C. SALTIK MEKANİK 550 a. Özek 550 b. Yasa 553 c. Mekaniğin Geçişi 553 Bölüm İki. Kimyasallık 554 A. KİMYASAL NESNE 554 B. KİMYASAL SÜREÇ 555 C. KİMYASALLIĞIN GEÇİŞİ 557 Bölüm Üç. Erekbilim 559 A. ÖZNEL EREK 564 B. ARAÇ 565 C. YERİNE GETİRİLMİŞ EREK 567 Üçüncü Kesim. İdea 575 Bölüm Bir. Yaşam 579 A. DİRİMLİ BİREY 582 B. YAŞAM-SÜRECİ 586 C. CİNS 588 Bölüm İki. Bilgi İdeası 590 A. GERÇEĞİN İDEASI 597 a. Analitik Bilgi 599 b. Sentetik Bilgi 605 1. Tanım 605 2. Bölümleme 610 3. Teorem 614 B. İYİNİN İDEASI 623 Bölüm Üç. Saltık İdea 627 ARKASÖZ. AZİZ YARDIMLI 645 TÜRKÇE-ALMANCA SÖZLÜK 649 ALMANCA-TÜRKÇE SÖZLÜK 655 DİZİN 661

İçindekiler

İÇİNDEKİLER

BİRİNCİ BÖLÜM
NESNEL MANTIK [BİRİNCİ KİTAP]

Birinci Yayıma Önsöz 15
İkinci Yayıma Önöz 19

GİRİŞ
Mantığın Genel Kavramı 29
Mantığın Genel Bölümlenişi 42

BİRİNCİ KİTAP
VARLIK ÖĞRETİSİ

Bilimin Başlangıcı Ne İle Yapılmalı? 49
Varlığın Genel Bölümlenişi 58

Birinci Kesim: Belirlilik (Nitelik) 60
Bölüm Bir. Varlık 60
A. VARLIK 60
B. YOKLUK 60
C. OLUŞ 61
a. Varlığın ve Yokluğun Birliği 61
Not 1 [Varlık ve Yokluğun Sıradan Düşünmedeki Karşıtlığı] 61
Not 2 [‘Varlık ve Yokluğun Birliği, Özdeşliği’ Anlatımının Kusuru 66
Not 3 [Bu Soyutlamaların Yalıtılması] 69
Not 4 [Başlangıcın Kavranamazlığı] 77
b. Oluşun Kıpıları 78
c. Oluşun Ortadan Klkması 79
Not [‘Ortadan Kaldırma’ Sözcüğünün İki Anlamı] 79
Bölüm İki. Belirli-Varlık 81
A. GENEL OLARAK BELİRLİ VARLIK 81
a. Genel Olarak Belirli-Varlık 81
b. Nitelik 82
Not [Nitelik ve Olumsuzlama] 83
c. Birşey 85
B. SONLULUK 87
a. Birşey ve bir Başkası 87
b. Belirlenim, Yapı ve Sınır 92
c. Sonluluk 96
a. Sonluluğun Dolaysızlığı 97
b. Sınırlama ve Gerek 98
Not [Gerek] 100
g. Sonlunun Sonsuza Geçişi 102
C. SONSUZLUK 103
a. Genel Olarak Sonsuz 103
b. Sonlunun ve Sonsuzun Almaşık Belirlenimleri 104
c. Olumlu Sonsuzluk 107
Geçiş 113
Not 1 [Sonsuz İlerleme] 113
Not 2 [İdealizm] 117
Bölüm Üç. Kendi-İçin-Varlık 118
A. GENEL OLARAK KENDİ-İÇİN-VARLIK 118
a. Belirli-Varlık ve Kendi-İçin-Varlık 119
b. Bir-İçin-Varlık 120
Not [Almanca ‘Was für ein Ding’ (‘Ne tür bir Şey’) Anlatımı] 120
c. Bir 123
B. BİR VE ÇOK 124
a. Kendi İçinde Bir 124
b. Bir ve Boşluk 125
Not [Atomizm] 125
c. Birçok Bir. İtme 126
Not [Leibniz’in Monadı]126
C. İTME VE ÇEKME128
a. Birin Dışlanması 128
Not [Birin ve Çoğun Birliği] 130
b. Çekmenin bir Biri 131
c. İtmenin vc Çekmenin Bağıntısı 132
Not [Kant’ın Özdeği Çekme ve İtme Kuvvetlerinden Kurması] 135

İkinci Kesim: Büyüklük (Nicelik) 142
Not 142
Bölüm Bir. Nicelik 142
A. ARI NİCELİK 142
Not 1. Arı Nicelik Tasarımı 143
Not 2. Kant’ın Uzay, Zaman ve Özdeğin Bölünemezliği ve Sonsuz Bölünebilirliği Antinomisi 145
B. SÜREKLİ VE KESİKLİ BÜYÜKLÜKLER 152
Not. Sürekli ve Kesikli Büyüklüklerin Olağan Ayrımı 153
C. NİCELİĞİN SINIRLANMASI 154
Bölüm İki. Nice 154
A. SAYI 154
Not 1.Aritmetikte Hesaplama Türleri; Kant’ın Sentetik A Priori Sezgi Önermeleri] 156
Not 2. Sayısal Ayrımların Felsefi Kavramları Anlatmada Kulla nımı 162
B. UZAMLI VE YEĞİN BÜYÜKLÜKLER 165
a. Ayrımları 165
b. Uzamlı ve Yeğin Büyüklüklerin Özdeşliği 168
Not 1 Bu Birliğin Örnekleri 169
Not 2 Kant’ın Derece Belirlenimini Ruha Uygulaması 171
c. Nicenin Başkalaşımı 171
C. NİCEL SONSUZLUK 172
a. Nicel Sonsuzluk Kavramı 172
b. Nicel Sonsuz İlerleme 173
Not 1 Sonsuza İlerlemenin Büyük Ünü 174
Not 2 Kant’ın Dünyanın Uzayda ve Zamanda Sınırlanışı ve Sınırlanmayışı Üzerine Antinomisi 179
c. Nicenin Sonsuzluğu 182
Not 1. Matematiksel Sonsuzun Kavram-Belirliliği 184
Not 2. Ayrışımlı Kalkülüsün Amacının Uygulamasından Türetilmesi 209
Not 3. Nitel Büyüklük Belirliliği İle Bağıntılı Daha Öte Biçimler 231
Bölüm Üç. Nicel Oran 239
A. DOĞRU ORAN 240
B. TERS ORAN 242
C. KUVVETLERİN ORANI 245
Not 247

Üçüncü Kesim Ölçü 249
Bölüm Bir. Özgül Nicelik 253
A. ÖZGÜL NİCE 254
B. ÖZGÜLLEŞTİREN ÖLÇÜ 256
a. Ölçün 256
b. Özgülleştiren Ölçü 256
Not 257
c. İki Yanın Nitelikler Olarak İlişkisi 258
Not 260
C. ÖLÇÜDE KENDİ-İÇİN-VARLIK 261
Bölüm İki. Olgusal Ölçü 264
A. KENDİNE-BAĞIMLI ÖLÇÜLERİN İLİŞKİSİ 265
a. İki Ölçünün Bileşimi 265
b. Ölçü-İlişkilerinin Dizisi Olarak Ölçü 267
c. Seçici Eğinim 269
Not. Kimyasal Eğinim Üzerine Berthollet; ve Berzelius’un Onun Üzerine Kuramı 271
B. ÖLÇÜ İLİŞKİLERİNİN DÜĞÜMLÜ ÇİZGİSİ 278
Not. Nodal Çizgi Örnekleri; ‘Doğa Sıçrama Yapmaz’ Düzgüsü 280
C. ÖLÇÜSÜZ 282
Bölüm Üç. Özün Oluşu 284
A. SALTIK AYRIMSIZLIK 284
B. FAKTÖRLERİNİN TERS ORANI OLARAK AYRIMSIZLIK 284
Not. Özekçek ve Özekkaç Kuvvetler 287
C. ÖZE GEÇİŞ 290

[İKİNCİ KİTAP]
ÖZ ÖĞRETİSİ 293

Birinci Kesim. Kendi İçine Yansıma Olarak Öz 298
Bölüm Bir. Görünüş 298
A. ÖZSEL-OLAN VE ÖZSEL-OLMAYAN 298
B. GÖRÜNÜŞ 299
C. YANSIMA 302
1. Koyan Yansıma 303
2. Dış Yansıma 305
Not 306
3. Belirleyen Yansıma 307
Bölüm İki. Özsellikler ya da Yansıma-Belirlenimleri 310
Not. Önermeler Biçiminde Yansıma-Belirlenimleri 310
A. ÖZDEŞLİK 312
Not 1. Soyut Özdeşlik 312
Not 2. Birinci Kökensel Düşünce Yasası; Özdeşlik Önermesi 313
B. AYRIM 316
1. Saltık Ayrım 316
2. Türlülük 317
Not. Türlülük Önermesi 320
3. Karşıtlık 322
Not. Matematiğin Karşıt Belirlenimleri 325
C. ÇELİŞKİ 327
Not 1. Olumlunun ve Olumsuzun Birliği 331
Not 2. Dışlanmış Orta Yasası 333
Not 3. Çelişki Önermesi 334
Bölüm Üç. Zemin 338
Not. Zemin Yasası 339
A. SALTIK ZEMİN 340
a. Biçim ve Öz 340
b. Biçim ve Özdek 343
c. Biçim ve İçerik 347
B. BELİRLİ ZEMİN 348
a. Biçimsel Zemin 348
Not. Genelemeli Zeminlerden Biçimsel Açıklama Yöntemi 349
b. Olgusal Zemin 352
Not. Zeminliden Ayrı Bir Zeminden Biçimsel Açıklama Yolu 353
c. Tam Zemin 356
C. KOŞUL 358
a. Göreli Koşulsuz 358
b. Saltık Koşulsuz 360
c. Olgunun Varoluşa Çıkışı 362

İkinci Kesim. Görüngü 366
Bölüm Bir. Varoluş 367
A. ŞEY VE ÖZELLİKLERİ 369
a. Kendinde-Şey ve Varoluş 369
b. Özellik 372
Not. Aşkınsal İdealizmin Kendinde-Şeyi 373
c. Şeylerin Etkileşimi 374
B. ŞEYLERİN ÖZDEKLERDEN OLUŞMASI 375
C. ŞEYİN ÇÖZÜLÜŞÜ 377
Not. Özdeğin Gözenekliliği 378
Bölüm İki. Görüngü 381
A. GÖRÜNGÜNÜN YASASI 382
B. GÖRÜNGÜ DÜNYASI VE KENDİNDE VAR OLAN DÜNYA 386
C. GÖRÜNGÜNÜN ÇÖZÜLÜŞÜ 389
Bölüm Üç. Özsel İlişki 391
A. BÜTÜN VE PARÇANIN İLİŞKİSİ 392
Not. Sonsuz Bölünebilirlik 395
B. KUVVET VE BELİRİŞİNİN İLİŞKİSİ 396
a. Kuvvetin Koşullanmışlığı 397
b. Kuvvetin Uyarılması 398
c. Kuvvetin Sonsuzluğu 400
C. DIŞIN VE İÇİN İLİŞKİSİ 400
Not. İç ve Dışın Dolaysız Birliği 402

Üçüncü Kesim. Edimsellik 405
Bölüm Bir. Saltık 405
A. SALTIĞIN AÇIMLAMASI 406
B. SALTIK YÜKLEM 408
C. SALTIĞIN KİPLERİ 409
Not. Spinoza’nın ve Leibniz’in Felsefeleri 410
Bölüm İki. Edimsellik 413
A. OLUMSALLIK YA DA BİÇİMSEL EDİMSELLİK, OLANAK VE ZORUNLUK 415
B. GÖRELİ ZORUNLUK YA DA OLGUSAL EDİMSELLİK, OLANAK VE
ZORUNLUK 418
C. SALTIK ZORUNLUK 421
Bölüm Üç. Saltık İlişki 424
A. TÖZSELLİK İLİŞKİSİ 425
B. NEDENSELLİK İLİŞKİSİ 427
a. Biçimsel Nedensellik 427
b. Belirli Nedensellik İlişkisi 429
c. Etki ve Tepki 434
C. ETKİLEŞİM 436

İKİNCİ BÖLÜM
ÖZNEL MANTIK
YA DA
KAVRAM ÖĞRETİSİ
Önsöz 441
Genel Olarak Kavram 443
Bölümleme 457

Birinci Kesim. Öznellik 460
Bölüm Bir. Kavram 460
A. EVRENSEL KAVRAM 461
B. TİKEL KAVRAM 465
Not 470
C. TEKİL 474
Bölüm İki. Yargı 478
A. BELİRLİ-VARLIK YARGISI 483
a.Olumlu Yargı 484
b. Olumsuz Yargı 487
c. Sonsuz Yargı 491
B. YANSIMA YARGISI 492
a. Tekil Yargı 494
b. Tikel Yargı 494
c. Evrensel Yargı 495
C. ZORUNLUK YARGISI 498
a. Kategorik Yargı 498
b. Hipotetik Yargı 499
c. Ayrık Yargı 500
D. KAVRAMIN YARGISI 503
a. Önesürümlü Yargı 504
b. Belkili Yargı 505
c. Apodiktik Yargı 506
Bölüm Üç. Tasım 508
A. BELİRLİ-VARLIK TASIMI 509
a. Tasımın Birinci Betisi 510
b. İkinci Beti: Ti–Te–E 515
c. Üçüncü Beti: Te–E–Ti 518
d. Dördüncü Beti: E–E–E, ya da Matematiksel Tasım 519
Not. Sıradan Tasım Görüşü 521
B. YANSIMA TASIMI 524
a. Tümlük Tasımı 525
b. Tümevarım Tasımı 527
c. Andırım Tasımı 529
C. ZORUNLUK TASIMI 531
a. Kategorik Tasım 532
b. Hipotetik Tasım 533
c. Ayrık Tasım 535

İkinci Kesim. Nesnellik 538
Bölüm Bir. Mekanik 542
A. MEKANİK NESNE 543
B. DÜZENEKSEL SÜREÇ 545
a. Biçimsel Düzeneksel Süreç 546
b.Olgusal Düzeneksel Süreç 548
c. Düzeneksel Sürecin Ürünü 550
C. SALTIK MEKANİK 550
a. Özek 550
b. Yasa 553
c. Mekaniğin Geçişi 553
Bölüm İki. Kimyasallık 554
A. KİMYASAL NESNE 554
B. KİMYASAL SÜREÇ 555
C. KİMYASALLIĞIN GEÇİŞİ 557
Bölüm Üç. Erekbilim 559
A. ÖZNEL EREK 564
B. ARAÇ 565
C. YERİNE GETİRİLMİŞ EREK 567

Üçüncü Kesim. İdea 575
Bölüm Bir. Yaşam 579
A. DİRİMLİ BİREY 582
B. YAŞAM-SÜRECİ 586
C. CİNS 588
Bölüm İki. Bilgi İdeası 590
A. GERÇEĞİN İDEASI 597
a. Analitik Bilgi 599
b. Sentetik Bilgi 605
1. Tanım 605
2. Bölümleme 610
3. Teorem 614
B. İYİNİN İDEASI 623
Bölüm Üç. Saltık İdea 627

ARKASÖZ. AZİZ YARDIMLI 645
TÜRKÇE-ALMANCA SÖZLÜK 649
ALMANCA-TÜRKÇE SÖZLÜK 655
DİZİN 661

Değerlendirmeler

Henüz değerlendirme yapılmadı.

Sadece bu ürünü satın almış olan müşteriler yorum yapabilir.