Yargı Yetisinin Eleştirisi / Kritik der Urteilskraft — Immanuel Kant

Açıklama

Arı Usun Eleştirisi (1781) ve Kılgısal Usun Eleştirisi (1788) tarafından öncelenen Yargı Yetisinin Eleştirisi (1790) Kant’ın insan bilgisinin sınırlarını çizmekle ilgilenen eleştiri projesinin son çalışmasıdır. Kant’ın “eleştirileri” her durumda bilgiyi eleştirdikleri için kendileri bilgisiz, kuşkulu eleştirilerdir. Gerçekte, eleştiriler yalnızca arı usun, kılgısal usun ve yargısal usun Kant’ın kendi kişisel usu ile bir karşılaştırmasıdır, usun us yoluyla eleştirisi, saltık bir karşılaştırma değildir. “Kuşku” Kant’ta insanı bilgisizlikten bilgiye götüren olumlu bir olumsuzlama değil, ama hiçlikten hiçliğe, bilgisizlikten yalnızca bilgisizliğin doğrulamasına götüren ruhbilimsel bir tutumdur. Kant’ın kuşkusu pekinlik ile berkitilmiş bir kuşku, paradoksal bir kuşkudur. Kant “eleştirisinin” bir kişisel yeğleme sorunu olduğunu bir kez bile olsun ayrımsamış görünmez.

Kant estetiği olduğu gibi teleolojiyi de bir “yargı” sorunu olarak alır ve böyle yargılara birer “köprü” karakterini vererek onlar aracılığıyla duyulurüstü ve duyulur bölgeler arasındaki uçurumu kapatmayı amaçlar. Böyle “transzendental amaç” doğallıkla eşit ölçüde “transzendental” çabalar yoluyla gerçekleştirilebilir. Birinci eleştiri bilme yetisinin kendisini bilme problemini ele almış ve bunu bilmeden önce bilmenin nasıl olanaklı olduğunu göstererek yapmıştır. İkinci eleştiri insanın bilgisiz bir istencinin ve bilgisiz bir ahlakının olduğunu, etik yaşamın ancak sonsuzluk içinde erişilebilecek boş bir beklenti olması gerektiğini saptamıştır. Birinci eleştiri usun diyalektiğinden kaçmış, bilgiyi sıkı sıkıya öznenin içerisine yerleştirmiş, özneyi nesnel dünyaya karşı bilgi geçirmeyecek bir yolda yalıtmıştır. Ve Hume’un görgücü eleştirisinden kurtarıldığı söylenen doğa bilimleri bile gerçekte öznenin nesnel dünya ile hiçbir ilgisi olmayan kuruntularına indirgenmiştir. İkinci eleştiri kılgısal usu ya da istenci eşit ölçüde bilgisiz ve kuşkulu bir yeti olarak almış, ve duyulurüstü kendinde-şey ile ilişkisi olmayan apayrı bir türden ikinci bir duyulurüstü dünyada öznel özgür nedenselliğin olanağını ileri sürmüştür. Sonuçta, birinci alanın Doğanın ötesine geçemeyen aşkınsal zorunluğu ikinci alanın Doğanın ötesine geçebilen aşkınsal özgürlüğü ile karşı karşıya kalmıştır. Bu bütünüyle grotesk alanların birbiri ile ilişkilendirilmesi gibi bütünüyle grotesk problem üçüncü eleştirinin görevi yapılmıştır. “Yargı yetisi kendi içinden doğa şeyinin bilinemez duyulurüstü ile bağıntısının bir ilkesini çıkarabilir.” Bu köprü projesinin saptanmasında yatan güçlük de tıpkı işin yerine getirilmesinde yatan güçlük gibi yalnızca ve yalnızca Kant’ın aşkınsal entellektüel yetilerinin başa çıkabileceği bir türdendir. Bu enteresan köprüyü kurma görevi estetik yargıya ve teleolojik yargıya düşer.

Schiller kafasını ve ruhunu bu tuhaflığa uyarlayabilmek için on yılını harcadığını, ve sonra normale dönebilmek için ikinci bir yıl on yılını daha harcamak zorunda kaldığını söyler. Kantçılık ülkesinde Schiller kadar talihli ve yetenekli çok az insan vardır. — Aziz Yardımlı

1790’da yayımlanan üçüncü eleştiri olan Yargı Yetisinin Eleştirisi’nde Kant Estetiği ve Teleolojiyi Yargı Yetisinin sorunları olarak irdeler.

Kant felsefesi için bilinen herşey Öznededir. Dışsal sandığımız hiçbirşeyin varlığı saltık olarak ileri sürülemez. Bu konuma göre tüm olgusallık — doğal ve tinsel varoluş — öznenin içersine düşer. Giderek Kant’ın bakış açısı için Tanrı bile kılgısal usun bir konutlaması, öznel bir sayıltıdır ve böyle öznel olarak — aslında öznenin kendisi olarak — bir inanç nesnesi yapılır, nesnel olarak değil. Bu felsefe eksiksiz öznel idealizmdir, ve ideayı yalnızca özneye özgü görerek nesneyi, realiteyi ideasız, belirlenimsiz bir soyutlama olarak, bir kendinde-şey olarak öte-yanda bırakır. Kendinde-şey Kant’ın felsefesinin bir çıkarsaması, varlığı tanıtlanan bir belirlenim değildir. Dışarıdan, düşünürün bilincinden çekilip alınır ve bütün bir felsefi yapıya ilke yapılır. Kendinde-şeyin böyle varsayılması Kant’ın kuşkuculuğunun felsefi bir vargı değil, ama bilgiyi önceleyen ve bilgiden bağımsız bir önyargı olduğunu anlatır. Kant’ın bu öznelciliği aynı zamanda Kopernik devrimi olarak gördüğü şeyin gerçekte hiç de kategorilerin nesnel deneyime bir uygulanışı olamayacağını, kategorilerin onlara dirençli kendinde-Şeye değil, ama öznenin kendi kendisine yüklenmesinden daha ileri gidemeyeceğini gösterir. Böylece Kant’ın bütün bir felsefesinde ‘bilgi’ dediği şey gerçekte olanın değil, ama olmayanın ‘bilgisidir.’

Kant ilk iki Eleştiri’sini yazdıktan sonra hem özellikle onlarda ele almadığı Estetik çözümlemeye bir yer bulabilme açısından, hem de Felsefenin bütünlüğünü kurma açısından çözülmesi güç sorunlar karşısında olduğunu gördü. Kant’ın ilk iki Eleştirisi, Arı Us ve Kılgısal Us üzerine çözümlemeleri felsefenin klasik dizgeselliği ile ancak belli değişkiler ile uyuşabilecek, ve Estetiğin kendi başına bir felsefi alan olarak ileri sürülmesi açıkça dizgenin bütünlüğü ile bağdaşmayacaktı. Ve gene de Kant bir bütünlüğü sağladığını, kuramsal ve kılgısal felsefeleri birleştirdiğini, ve bunu Güzelin bir çözümlemesi yoluyla, Estetik ve (her nasılsa onunla bağladığını düşündüğü) Teleolojik yargı yetisi aracılığıyla başardığını ileri sürdü. Bu noktadan geriye bakarak, Arı Usun Eleştirisi’ni sanki bir Doğa Felsefesi işlevini de görüyormuş gibi sık sık Doğa ile ilişkilendirir ve kuramsal felsefenin Doğa ile ilgili olduğunu, Doğaya yasalarını verenin kuramsal Anlak olduğunu ileri sürer. Öte yandan, kılgısal alanın Usun biricik yasama alanı olduğunu söyler. Sonuçta kuramı Doğa ile, kılgıyı ise Ahlak ile sınırlayan tuhaf bildirimlere baş vurmak zorunda kalır, çünkü Doğayı salt İstençten yoksun olduğu için kuramsal olarak görür, ve Tin alanının ise kılgısal olduğu için kuramsal olmaması gerektiğini düşünür. Bu tür ‘uslamlamalar’ içinden ilerleyen bir uyarlama girişiminin ortaya kaçınılmaz olarak nasıl bir çelişkiler yumağı çıkaracağı açık olmalıdır. Bu düzeye dek, Yargı Yetisinin Eleştirisi ussal bir çözümlemeye konu olamayacak denli yapısız, mantıksız bir kolajdır. Eğer bu bir üstünlük olarak değil ama eksiklik olarak görülürse, o zaman Estetik üzerine böyle bir çözümleme en az estetik olanı olarak görünür.

Schiller Kant’ın felsefesinden doğan bir ‘Estetiğin’ Güzeli bütün İnsanın, insan doğasının özsel bir bileşeni olarak gören şair üzerindeki etkisini Xenien (1796) için yazdığı şu dizede anlatır:

Zwei Jahrzehnte kostest du mir: zehn Jahre verlor ich
Dich zu begreifen, und zehn, mich zu befreien von dir.İki onyıla patladın bana: on yıl yitirdim
Seni kavramak için, ve on yıl kendimi senden kurtarmak için.

Ek bilgi

İçindekiler	İçindekiler Önsöz 13 Giriş I. Felsefenin Bölümlenmesi Üzerine 13 II. Genel Olarak Felsefenin Alanı Üzerine 21 III. Felsefenin İki Bölümünü Bir Bütüne Birleştirmenin Bir Aracı Olarak Yargı Yetisinin Eleştirisi 24 IV. Bir a priori Yasama Yetisi Olarak Yargı Yetisi Üzerine 28 V. Doğanın Biçimsel Erekselliği İlkesi Yargı Yetisinin Bir Aşkınsal İlkesidir 30 VI. Haz Duygusunun Doğanın Erekselliği Kavramı İle Birleşmesi Üzerine 36 VII. Doğanın Erekselliğinin Estetik Tasarımı Üzerine 39 VIII. Doğanın Erekselliğinin Mantıksal Tasarımı Üzerine 43 IX. Anlağın Ve Usun Yasamalarının Yargı Yetisi Yoluyla Bağlanması Üzerine 46 Bütün Yapıtın Bölümlenişi Birinci Bölüm. Estetik Yargı Yetisinin Eleştirisi Birinci Kesim. Estetik Yargı Yetisinin Analitiği Birinci Kitap. Güzelin Analitiği Beğeni Yargısının Niteliğe Göre Birinci Kıpısı § 1. Beğeni Yargısı Estetiktir 53 § 2. Beğeni Yargısını Belirleyen Hoşlanma Bütünüyle Çıkarsızdır 54 § 3. Hoş Olandan Hoşlanma Çıkar İle Bağlıdır 56 § 4. İyiden Hoşlanma Çıkar İle Bağlıdır 57 § 5. Değişik Türlerdeki Üç Hoşlanmanın Karşılaştırması 60 Beğeni Yargısının Niceliğine Göre İkinci Kıpısı § 6. Güzel, Kavramlar Olmaksızın, Bir Evrensel Hoşlanmanın Nesnesi Olarak Tasarımlanandır 62 § 7. Güzelin Yukarıdaki Özellik Yoluyla Hoş ve İyi İle Karşılaştırması 63 § 8. Hoşlanmanın Evrenselliği Bir Beğeni Yargısında Yalnızca Öznel Olarak Temsil Edilir 65 § 9. Beğeni Yargısında Haz Duygusu Nesnenin Yargılanmasını Önceler Mi, Yoksa Arkasından Mı Gelir Sorusunun Araştırması 68 Beğeni Yargılarının Onlarda İrdelemeye Alınan Ereklerin İlişkisine Göre Üçüncü Kıpısı § 10. Genel Olarak Ereksellik Üzerine 72 § 11. Beğeni Yargısı Bir Nesnenin Ereksellik Biçiminden (Ya Da Tasarım Türünden) Başka Hiçbirşeyi Temel Almaz 73 § 12. Beğeni Yargısı A Priori Zeminlere Dayanır 74 § 13. Arı Beğeni Yargısı Çekicilikten ve Heyecandan Bağımsızdır 75 § 14. Örnekler Yoluyla Durulaştırma 76 § 15. Beğeni Yargısı Eksiksizlik Kavramından Bütünüyle Bağımsızdır 80 § 16. Bir Nesneyi Belirli Bir Kavramın Koşulu Altında Güzel Olarak Bildiren Beğeni Yargısı Arı Değildir 83 § 17. Güzellik İdeali 86 Beğeni Yargısının Nesnedeki Hoşlanmanın Kipliğine Göre Dördüncü Kıpısı § 18. Beğeni Yargısının Kipliğinin Ne Olduğu 92 § 19. Beğeni Yargısına Yüklediğimiz Öznel Zorunluk Koşulludur 93 § 20. Bir Beğeni Yargısının İleri Sürdüğü Zorunluk Koşulu Bir ‘Ortak Duyu’nun İdeasıdır 93 § 21. Bir ‘Ortak Duyu’ Varsayımının Zemini Var Mıdır? 94 § 22. Bir Beğeni Yargısında Düşünülen Evrensel Onayın Zorunluğu Bir Öznel Zorunluktur Ki, Bir Sağ Duyu Varsayımı Altında Nesnel Olarak Tasarımlanır 96 Analitiğin Birinci Kesimine Genel Not 96 İkinci Kitap Yücenin Analitiği § 23. Güzeli Yargılama Yetisinden Yüceyi Yargılama Yetisine Geçiş 101 § 24. Yücenin Duygusunun Bir Araştırmasının Bölümlenişi 104 A. Matematiksel Yüce Üzerine § 25. Yüce Adının Açıklaması 105 § 26. Doğa Şeylerinin Büyüklüğünün Yücenin İdeası İçin Gerekli Olan Hesabı Üzerine 109 § 27. Yücenin Yargılanmasında Hoşlanmanın Niteliği Üzerine 116 B. Doğanın Dinamik-Yücesi Üzerine § 28. Bir Güç Olarak Doğa 120 § 29. Doğanın Yüceliğine İlişkin Yargının Kipliği Üzerine 125 Estetik Olarak Derin Düşünen Yargının Açımlaması Üzerine Genel Not 128 Arı Estetik Yargıların Tümdengelimi § 30. Doğanın Nesneleri Üzerine Estetik Yargıların Tümdengelimi Doğada Yüce Dediğimiz Şey Üzerine Değil, Yalnızca Güzel Üzerine Yönelmelidir 143 § 31. Beğeni Yargısının Tümdengeliminin Yöntemi Üzerine 144 § 32. Beğeni Yargısının Birinci Özgünlüğü 146 § 33. Beğeni Yargısının İkinci Özgünlüğü 149 § 34. Beğeninin Bir Nesnel İlkesi Olanaklı Değildir 151 § 35. Beğeni İlkesi Genelde Yargı Yetisinin Öznel İlkesidir 152 § 36. Beğeni Yargısının Bir Tümdengelimi Sorunu Üzerine 153 § 37. Bir Beğeni Yargısında Bir Nesne Üzerine Aslında A Priori Ne İleri Sürülür? 155 § 38. Beğeni Yargısının Tümdengelimi 156 § 39. Bir Duyumun İletilebilirliği Üzerine 158 § 40. Bir Tür Sensus Communis Olarak Beğeni Üzerine 160 § 41. Güzeldeki Görgül Çıkar Üzerine 163 § 42. Güzeldeki Entellektüel İlgi Üzerine 166 § 43. Genel Olarak Sanat Üzerine 171 § 44. Güzel Sanat Üzerine 173 § 45. Güzel Sanat Aynı Zamanda Doğa Olarak Göründüğü Ölçüde Bir Sanattır 175 § 46. Güzel Sanat Dehanın Sanatıdır 176 § 47. Dehanın Yukarıdaki Açıklamasının Durulaştırılması ve Doğrulanması 178 § 48. Dehanın Beğeni İle İlişkisi Üzerine 181 § 49.Anlığın Dehayı Oluşturan Yetileri Üzerine 183 § 50. Güzel Sanat Ürününde Beğeninin Deha İle Birleşmesi Üzerine 190 § 51. Güzel Sanatların Bölümlenişi 192 § 52. Güzel Sanatların Bir ve Aynı Üründe Birleşmesi Üzerine 198 § 53. Güzel Sanatların Estetik Değerlerinin Birbirleri İle Karşılaştırması 199 § 54. Not 204 İkinci Kesim Estetik Yargı Yetisinin Diyalektiği § 55. 212 § 56. Beğeninin Antinomisinin Tasarımı 213 § 57. Beğeni Antinomisinin Çözümü 214 § 58. Estetik Yargı Yetisinin Biricik İlkesi Olarak Sanatın Olduğu Gibi Doğanın Da Erekselliğinin İdealizmi Üzerine 223 § 59. Törelliğin Simgesi Olarak Güzellik Üzerine 228 § 60. Ek: Beğeni Yöntem Öğretisi Üzerine 232 İkinci Bölüm Teleolojik Yargı Yetisinin Eleştirisi § 61. Doğanın Nesnel Erekselliği Üzerine 237 Birinci Altbölüm Teleolojik Yargı Yetisinin Analitiği § 62. Salt Biçimsel Olan Nesnel Erekselliğin Özdeksel Olandan Ayrımı Üzerine 240 § 63. Doğanın İç Erekselliğinden Ayrı Olarak Göreli Erekselliği Üzerine 245 § 64. Şeylerin Doğa Erekleri Olarak Kendilerine Özgü Karakterleri Üzerine 249 § 65. Şeyler, Doğa Erekleri Olarak, Örgütlü Varlıklardır 252 § 66. Örgütlü Varlıklarda İç Erekselliği Yargılamanın İlkesi Üzerine 257 § 67. Genelde Doğanın Erekler Dizgesi Olarak Teleolojik Yargılanmasının İlkesi Üzerine 258 § 68. Doğa Biliminin İç İlkesi Olarak Teleolojinin İlkesi Üzerine 263 İkinci Altbölüm Teleolojik Yargı Yetisinin Diyalektiği § 69. Yargı Yetisinin Bir Antinomisi Nedir? 267 § 70. Bu Antinominin Tasarımı 269 § 71. Yukarıdaki Antinominin Çözümü İçin Hazırlık 271 § 72. Doğanın Erekselliği Üzerine Çeşitli Dizgeler Hakkında 272 § 73. Yukarıdaki Dizgelerden Hiç Biri Öne Sürdüğünü Vermez 275 § 74. Bir Doğa Uygulayımı Kavramını İnakçı Olarak Ele Almanın Olanaksızlığının Nedeni Bir Doğa Ereğinin Açıklanamazlığıdır 279 § 75. Doğanın Nesnel Bir Erekselliği Kavramı Derin-Düşünen Yargı Yetisi İçin Usun Eleştirel Bir İlkesidir 282 § 76. Not 286 § 77. İnsan Anlağının Bizim İçin Doğa Ereğinin Kavramını Olanaklı Kılan Özgünlüğü Üzerine 290 § 78. Özdeğin Evrensel Düzeneğinin İlkesinin Doğanın Uygulayımındaki Teleolojik İlke İle Birleşmesi Üzerine 297 Ek Teleolojik Yargı Yetisinin Yöntem Öğretisi § 79. Teleolojinin Doğa Öğretisine Ait Olarak Ele Alınıp Alınmayacağı Üzerine 304 § 80. Bir Şeyin Doğa Ereği Olarak Açıklamasında Düzenek İlkesinin Teleolojik İlkelere Zorunlu Altgüdümü Üzerine 305 § 81. Düzeneğin Bir Doğa Ereğinin Doğa Ürünü Olarak Açıklamasında Teleolojik İlke İle Bağlanması Üzerine 310 § 82. Örgütlü Varlıkların Dış İlişkilerinde Teleolojik Dizge Üzerine 314 § 83. Bir Teleolojik Dizge Olarak Doğanın Son Ereği Üzerine 320 § 84. Bir Dünyanın Varoluşunun Son Ereği, E.D. Yaratılışın Kendisi Üzerine 326 § 85. Ruhbilimsel-Tanrıbilim Üzerine 329 § 86. Törel-Tanrıbilim Üzerine 335 § 87. Tanrının Varoluşunun Ahlaksal Tanıtlaması Üzerine 341 § 88. Ahlaksal Tanıtlamanın Geçerliğinin Sınırlanması 348 § 89. Ahlaksal Uslamlamanın Yararı Üzerine 356 § 90. Tanrının Varoluşunun Teleolojik Bir Tanıtlamasına İnanmanın Türü Üzerine 358 § 91. Kılgısal Bir İnanç Yoluyla İnanmanın Türü Üzerine 365 Teleoloji Üzerine Genel Not 375 Ekler Arkasöz: Aziz Yardımlı 389 Türkçe-Almanca Sözlük 395 Almanca-Türkçe Sözlük 399 Özel Adlar ve Yabancı Sözcükler İçin Kısa Bir Sözlük 402 Dizin 403 Inhaltsverzeichnis Vorrede Einleitung I. Von der Einteilung der Philosophie II. Vom Gebiete der Philosophie überhaupt III. Von der Kritik der Urteilskraft, als einem Verbindungsmittel der zwei Teile der Philosophie zu einem Ganzen IV. Von der Urteilskraft, als einem a priori gesetzgebenden Vermögen V. Das Prinzip der formalen Zweckmäßigkeit der Natur ist ein transzendentales Prinzip der Urteilskraft VI. Von der Verbindung des Gefühls der Lust mit dem Begriffe der Zweckmäßigkeit der Natur VII. Von der ästhetischen Vorstellung der Zweckmäßigkeit der Natur VIII. Von der logischen Vorstellung der Zweckmäßigkeit der Natur IX. Von der Verknüpfung der Gesetzgebungen des Verstandes und der Vernunft durch die Urteilskraft Einteilung des ganzen Werks Erster Teil. Kritik der ästhetischen Urteilskraft Erster Abschnitt. Analytik der ästhetischen Urteilskraft Erstes Buch. Analytik des Schönen Erstes Moment des Geschmacksurteils der Qualität nach § 1. Das Geschmacksurteil ist ästhetisch § 2. Das Wohlgefallen, welches das Geschmacksurteil bestimmt, ist ohne alles Interesse § 3. DasWohlgefallen am Angenehmen ist mit Interesse verbunden § 4. Das Wohlgefallen am Guten ist mit Interesse verbunden § 5. Vergleichung der drei spezifisch verschiedenen Arten des Wohlgefallens Zweites Moment des Geschmacksurteils, nämlich seiner Quantität nach § 6. Das Schöne ist das, was ohne Begriffe, als Objekt eines allgemeinen Wohlgefallens vorgestellt wird § 7. Vergleichung des Schönen mit dem Angenehmen und Guten durch obiges Merkmal § 8. Die Allgemeinheit des Wohlgefallens wird in einem Geschmacksurteile nur als subjektiv vorgestellt § 9. Untersuchung der Frage: ob im Geschmacksurteile das Gefühl der Lust vor der Beurteilung des Gegenstandes, oder diese vor jener vorhergehe Drittes Moment der Geschmacksurteile nach der Relation der Zwecke, welche in ihnen in Betrachtung gezogen wird § 10. Von der Zweckmäßigkeit überhaupt § 11. Das Geschmacksurteil hat nichts als die Form der Zweckmäßigkeit eines Gegenstandes (oder der Vorstellungsart desselben) zum Grunde § 12. Das Geschmacksurteil beruht auf Gründen a priori § 13. Das reine Geschmacksurteil ist von Reiz und Rührung unabhängig § 14. Erläuterung durch Beispiele § 15. Das Geschmacksurteil ist von dem Begriffe der Vollkommenheit gänzlich unabhängig § 16. Das Geschmacksurteil, wodurch ein Gegenstand unter der Bedingung eines bestimmten Begriffs für schön erklärt wird, ist nicht rein § 17. Vom Ideale der Schönheit Viertes Moment des Geschmacksurteils nach der Modalität des Wohlgefallens an dem Gegenstande § 18.Was die Modalität eines Geschmacksurteils sei § 19. Die subjektive Notwendigkeit, die wir dem Geschmacksurteile beilegen, ist bedingt § 20. Die Bedingung der Notwendigkeit, die ein Geschmacksurteil vorgibt, ist die Idee eines Gemeinsinnes § 21. Ob man mit Grunde einen Gemeinsinn voraussetzen könne § 22. Die Notwendigkeit der allgemeinen Beistimmung, die in einem Geschmacksurteil gedacht wird, ist eine subjektive Notwendigkeit, die unter der Voraussetzung eines Gemeinsinns als objektiv vorgestellt wird Allgemeine Anmerkung zum ersten Abschnitte der Analytik Zweites Buch. Analytik des Erhabenen § 23. Übergang von dem Beurteilungsvermögen des Schönen zu dem des Erhabenen § 24. Von der Einteilung einer Untersuchung des Gefühls des Erhabenen A. Vom Mathematisch-Erhabenen § 25. Namenerklärung des Erhabenen § 26. Von der Größenschätzung der Naturdinge, die zur Idee des Erha benen erforderlich ist § 27. Von der Qualität des Wohl gefallens in der Beurteilung des Erhabenen B. Vom Dynamisch-Erhabenen der Natur § 28. Von der Natur als einer Macht § 29. Von der Modalität des Urteils über das Erhabene der Natur Allgemeine Anmerkung zur Exposition der ästhetischen reflektierenden Urteile Deduktion der reinen ästhetischen Urteile § 30. Die Deduktion der ästhetischen Urteile über die Gegenstände der Natur darf nicht auf das, was wir in dieser erhaben nennen, sondern nur auf das Schöne, gerichtet werden § 31. Von der Methode der Deduktion der Geschmacksurteile § 32. Erste Eigentümlichkeit des Geschmacksurteils § 33. Zweite Eigentümlichkeit des Geschmacksurteils § 34. Es ist kein objektives Prinzip des Geschmacks möglich § 35. Das Prinzip des Geschmacks ist das subjektive Prinzip der Urteilskraft überhaupt § 36. Von der Aufgabe einer Deduktion der Geschmacksurteile § 37.Was wird eigentlich in einem Geschmacksurteil von einem Gegenstande a priori behauptet? § 38. Deduktion der Geschmacksurteile § 39. Von der Mitteilbarkeit einer Empfindung § 40. Vom Geschmacke als einer Art von sensus communis § 41. Vom empirischen Interesse am Schönen § 42. Vom intellektuellen Interesse am Schönen § 43. Von der Kunst überhaupt § 44. Von der schönen Kunst § 45. Schöne Kunst ist eine Kunst, sofern sie zugleich Natur zu sein scheint § 46. Schöne Kunst ist Kunst des Genies § 47. Erläuterung und Bestätigung obiger Erklärung vom Genie § 48. Vom Verhältnisse des Genies zum Geschmack § 49. Von den Vermögen des Gemüts, welche das Genie ausmachen § 50. Von der Verbindung des Geschmacks mit Genie in Produkten der schönen Kunst § 51. Von der Einteilung der schönen Künste § 52. Von der Verbindung der schönen Künste in einem und demselben Produkte § 53. Vergleichung des ästhetischen Werts der dienen Künste untereinander § 54. Anmerkung Zweiter Abschnitt. Dialektik der ästhetischen Urteilskraft § 55. § 56. Vorstellung der Antinomie des Geschmacks § 57. Auflösung der Antinomie des Geschmacks § 58. Vom Idealismus der Zweckmäßigkeit der Natur sowohl als Kunst, als dem alleinigen Prinzip der ästhetischen Urteilskraft § 59. Von der Schönheit als Symbol der Sittlichkeit § 60. Anhang. Von der Methodenlehre des Geschmacks Zweiter Teil. Kritik der teleologischen Urteilskraft § 61. Von der objektiven Zweckmäßigkeit der Natur Erste Abteilung. Analytik der teleologischen Urteilskraft § 62. Von der objektiven Zweckmäßigkeit die bloß formal ist, zum Unterschiede von der materialen § 63. Von der relativen Zweckmäßigkeit der Natur zum Unterschiede von der innern § 64. Von dem eigentümlichen Charakter der Dinge als Naturzwecke § 65. Dinge, als Naturzwecke, sind organisierte Wesen § 66. Vom Prinzip der Beurteilung der innern Zweckmäßigkeit in organisierten Wesen § 67. Vom Prinzip der teleologischen Beurteilung der Natur überhaupt als System der Zwecke § 68. Von dem Prinzip der Teleologie als innerem Prinzip der Naturwissenschaft Zweite Abteilung Dialektik der teleologischen Urteilskraft § 69.Was eine Antinomie der Urteilskraft sei? § 70. Vorstellung dieser Antinomie § 71. Vorbereitung zur Auflösung obiger Antinomie § 72. Von den mancherlei Systemen über die Zweckmäßigkeit der Natur § 73. Keines der obigen Systeme leistet das, was es vorgibt § 74. Die Ursache der Unmöglichkeit, den Begriff einer Technik der Natur dogmatisch zu behandeln, ist die Unerklärlichkeit eines Naturzwecks § 75. Der Begriff einer objektiven Zweckmäßigkeit der Natur ist ein kritisches Prinzip der Vernunft für die reflektierende Urteilskraft § 76. Anmerkung § 77. Von der Eigentümlichkeit des menschlichen Verstandes, wodurch uns der Begriff eines Naturzwecks möglich wird § 78. Von der Vereinigung des Prinzips des allgemeinen Mechanismus der Materie mit dem teleologischen in der Technik der Natur Anhang Methodenlehre der teleologischen Urteilskraft § 79. Ob die Teleologie, als zur Naturlehre gehörend, abgehandelt werden müsse § 80. Von der notwendigen Unterordnung des Prinzips des Mechanismus unter dem teleologischen in Erklärung eines Dinges als Naturzwecks § 81. Von der Beigesellung des Mechanismus, zum teleologischen Prinzip in der Erklärung eines Naturzwecks als Naturprodukts § 82. Von dem teleologischen System in den äußern Verhältnissen organisierter Wesen § 83. Von dem letzten Zwecke der Natur als eines teleologischen Systems § 84. Von dem Endzwecke des Daseins einer Welt, d. i. der Schöpfung selbst § 85. Von der Physikotheologie § 86. Von der Ethikotheologie § 87. Von dem moralischen Beweise des Daseins Gottes § 88. Beschränkung der Gültigkeit des moralischen Beweises § 89. Von dem Nutzen des moralischen Arguments § 90. Von der Art des Fürwahrhaltens in einem teleologischen Beweise des Daseins Gottes § 91. Von der Art des Fürwahrhaltens durch einen praktischen Glauben Allgemeine Anmerkung zur Teleologie

İçindekiler

İçindekiler
Önsöz 13
Giriş
I. Felsefenin Bölümlenmesi Üzerine 13
II. Genel Olarak Felsefenin Alanı Üzerine 21
III. Felsefenin İki Bölümünü Bir Bütüne Birleştirmenin Bir Aracı Olarak Yargı Yetisinin Eleştirisi 24
IV. Bir a priori Yasama Yetisi Olarak Yargı Yetisi Üzerine 28
V. Doğanın Biçimsel Erekselliği İlkesi Yargı Yetisinin Bir Aşkınsal İlkesidir 30
VI. Haz Duygusunun Doğanın Erekselliği Kavramı İle Birleşmesi Üzerine 36
VII. Doğanın Erekselliğinin Estetik Tasarımı Üzerine 39
VIII. Doğanın Erekselliğinin Mantıksal Tasarımı Üzerine 43
IX. Anlağın Ve Usun Yasamalarının Yargı Yetisi Yoluyla Bağlanması Üzerine 46
Bütün Yapıtın Bölümlenişi
Birinci Bölüm. Estetik Yargı Yetisinin Eleştirisi
Birinci Kesim. Estetik Yargı Yetisinin Analitiği
Birinci Kitap. Güzelin Analitiği
Beğeni Yargısının Niteliğe Göre Birinci Kıpısı
§ 1. Beğeni Yargısı Estetiktir 53
§ 2. Beğeni Yargısını Belirleyen Hoşlanma Bütünüyle Çıkarsızdır 54
§ 3. Hoş Olandan Hoşlanma Çıkar İle Bağlıdır 56
§ 4. İyiden Hoşlanma Çıkar İle Bağlıdır 57
§ 5. Değişik Türlerdeki Üç Hoşlanmanın Karşılaştırması 60
Beğeni Yargısının Niceliğine Göre İkinci Kıpısı
§ 6. Güzel, Kavramlar Olmaksızın, Bir Evrensel Hoşlanmanın Nesnesi Olarak Tasarımlanandır 62
§ 7. Güzelin Yukarıdaki Özellik Yoluyla Hoş ve İyi İle Karşılaştırması 63
§ 8. Hoşlanmanın Evrenselliği Bir Beğeni Yargısında Yalnızca Öznel Olarak Temsil Edilir 65
§ 9. Beğeni Yargısında Haz Duygusu Nesnenin Yargılanmasını Önceler Mi, Yoksa Arkasından Mı Gelir Sorusunun Araştırması 68
Beğeni Yargılarının Onlarda İrdelemeye Alınan Ereklerin İlişkisine Göre Üçüncü Kıpısı
§ 10. Genel Olarak Ereksellik Üzerine 72
§ 11. Beğeni Yargısı Bir Nesnenin Ereksellik Biçiminden (Ya Da Tasarım Türünden) Başka Hiçbirşeyi Temel Almaz 73
§ 12. Beğeni Yargısı A Priori Zeminlere Dayanır 74
§ 13. Arı Beğeni Yargısı Çekicilikten ve Heyecandan Bağımsızdır 75
§ 14. Örnekler Yoluyla Durulaştırma 76
§ 15. Beğeni Yargısı Eksiksizlik Kavramından Bütünüyle Bağımsızdır 80
§ 16. Bir Nesneyi Belirli Bir Kavramın Koşulu Altında Güzel Olarak Bildiren Beğeni Yargısı Arı Değildir 83
§ 17. Güzellik İdeali 86
Beğeni Yargısının Nesnedeki Hoşlanmanın Kipliğine Göre Dördüncü Kıpısı
§ 18. Beğeni Yargısının Kipliğinin Ne Olduğu 92
§ 19. Beğeni Yargısına Yüklediğimiz Öznel Zorunluk Koşulludur 93
§ 20. Bir Beğeni Yargısının İleri Sürdüğü Zorunluk Koşulu Bir ‘Ortak Duyu’nun İdeasıdır 93
§ 21. Bir ‘Ortak Duyu’ Varsayımının Zemini Var Mıdır? 94
§ 22. Bir Beğeni Yargısında Düşünülen Evrensel Onayın Zorunluğu Bir Öznel Zorunluktur Ki, Bir Sağ Duyu Varsayımı Altında Nesnel Olarak Tasarımlanır 96
Analitiğin Birinci Kesimine Genel Not 96

İkinci Kitap
Yücenin Analitiği
§ 23. Güzeli Yargılama Yetisinden Yüceyi Yargılama Yetisine Geçiş 101
§ 24. Yücenin Duygusunun Bir Araştırmasının Bölümlenişi 104
A. Matematiksel Yüce Üzerine
§ 25. Yüce Adının Açıklaması 105
§ 26. Doğa Şeylerinin Büyüklüğünün Yücenin İdeası İçin Gerekli Olan Hesabı Üzerine 109
§ 27. Yücenin Yargılanmasında Hoşlanmanın Niteliği Üzerine 116
B. Doğanın Dinamik-Yücesi Üzerine
§ 28. Bir Güç Olarak Doğa 120
§ 29. Doğanın Yüceliğine İlişkin Yargının Kipliği Üzerine 125
Estetik Olarak Derin Düşünen Yargının Açımlaması Üzerine Genel Not 128
Arı Estetik Yargıların Tümdengelimi
§ 30. Doğanın Nesneleri Üzerine Estetik Yargıların Tümdengelimi Doğada Yüce Dediğimiz Şey Üzerine Değil, Yalnızca Güzel Üzerine Yönelmelidir 143
§ 31. Beğeni Yargısının Tümdengeliminin Yöntemi Üzerine 144
§ 32. Beğeni Yargısının Birinci Özgünlüğü 146
§ 33. Beğeni Yargısının İkinci Özgünlüğü 149
§ 34. Beğeninin Bir Nesnel İlkesi Olanaklı Değildir 151
§ 35. Beğeni İlkesi Genelde Yargı Yetisinin Öznel İlkesidir 152
§ 36. Beğeni Yargısının Bir Tümdengelimi Sorunu Üzerine 153
§ 37. Bir Beğeni Yargısında Bir Nesne Üzerine Aslında A Priori Ne İleri Sürülür? 155
§ 38. Beğeni Yargısının Tümdengelimi 156
§ 39. Bir Duyumun İletilebilirliği Üzerine 158
§ 40. Bir Tür Sensus Communis Olarak Beğeni Üzerine 160
§ 41. Güzeldeki Görgül Çıkar Üzerine 163
§ 42. Güzeldeki Entellektüel İlgi Üzerine 166
§ 43. Genel Olarak Sanat Üzerine 171
§ 44. Güzel Sanat Üzerine 173
§ 45. Güzel Sanat Aynı Zamanda Doğa Olarak Göründüğü Ölçüde Bir Sanattır 175
§ 46. Güzel Sanat Dehanın Sanatıdır 176
§ 47. Dehanın Yukarıdaki Açıklamasının Durulaştırılması ve Doğrulanması 178
§ 48. Dehanın Beğeni İle İlişkisi Üzerine 181
§ 49.Anlığın Dehayı Oluşturan Yetileri Üzerine 183
§ 50. Güzel Sanat Ürününde Beğeninin Deha İle Birleşmesi Üzerine 190
§ 51. Güzel Sanatların Bölümlenişi 192
§ 52. Güzel Sanatların Bir ve Aynı Üründe Birleşmesi Üzerine 198
§ 53. Güzel Sanatların Estetik Değerlerinin Birbirleri İle Karşılaştırması 199
§ 54. Not 204
İkinci Kesim
Estetik Yargı Yetisinin Diyalektiği
§ 55. 212
§ 56. Beğeninin Antinomisinin Tasarımı 213
§ 57. Beğeni Antinomisinin Çözümü 214
§ 58. Estetik Yargı Yetisinin Biricik İlkesi Olarak
Sanatın Olduğu Gibi Doğanın Da Erekselliğinin İdealizmi Üzerine 223
§ 59. Törelliğin Simgesi Olarak Güzellik Üzerine 228
§ 60. Ek: Beğeni Yöntem Öğretisi Üzerine 232
İkinci Bölüm Teleolojik Yargı Yetisinin Eleştirisi
§ 61. Doğanın Nesnel Erekselliği Üzerine 237
Birinci Altbölüm Teleolojik Yargı Yetisinin Analitiği
§ 62. Salt Biçimsel Olan Nesnel Erekselliğin Özdeksel Olandan Ayrımı Üzerine 240
§ 63. Doğanın İç Erekselliğinden Ayrı Olarak Göreli Erekselliği Üzerine 245
§ 64. Şeylerin Doğa Erekleri Olarak Kendilerine Özgü Karakterleri Üzerine 249
§ 65. Şeyler, Doğa Erekleri Olarak, Örgütlü Varlıklardır 252
§ 66. Örgütlü Varlıklarda İç Erekselliği Yargılamanın İlkesi Üzerine 257
§ 67. Genelde Doğanın Erekler Dizgesi Olarak Teleolojik Yargılanmasının İlkesi Üzerine 258
§ 68. Doğa Biliminin İç İlkesi Olarak Teleolojinin İlkesi Üzerine 263
İkinci Altbölüm Teleolojik Yargı Yetisinin Diyalektiği
§ 69. Yargı Yetisinin Bir Antinomisi Nedir? 267
§ 70. Bu Antinominin Tasarımı 269
§ 71. Yukarıdaki Antinominin Çözümü İçin Hazırlık 271
§ 72. Doğanın Erekselliği Üzerine Çeşitli Dizgeler Hakkında 272
§ 73. Yukarıdaki Dizgelerden Hiç Biri Öne Sürdüğünü Vermez 275
§ 74. Bir Doğa Uygulayımı Kavramını İnakçı Olarak Ele Almanın Olanaksızlığının Nedeni Bir Doğa Ereğinin Açıklanamazlığıdır 279
§ 75. Doğanın Nesnel Bir Erekselliği Kavramı Derin-Düşünen Yargı Yetisi İçin Usun Eleştirel Bir İlkesidir 282
§ 76. Not 286
§ 77. İnsan Anlağının Bizim İçin Doğa Ereğinin Kavramını Olanaklı Kılan Özgünlüğü Üzerine 290
§ 78. Özdeğin Evrensel Düzeneğinin İlkesinin Doğanın Uygulayımındaki Teleolojik İlke İle Birleşmesi Üzerine 297
Ek
Teleolojik Yargı Yetisinin Yöntem Öğretisi
§ 79. Teleolojinin Doğa Öğretisine Ait Olarak Ele Alınıp Alınmayacağı Üzerine 304
§ 80. Bir Şeyin Doğa Ereği Olarak Açıklamasında Düzenek İlkesinin Teleolojik İlkelere Zorunlu Altgüdümü Üzerine 305
§ 81. Düzeneğin Bir Doğa Ereğinin Doğa Ürünü Olarak Açıklamasında Teleolojik İlke İle Bağlanması Üzerine 310
§ 82. Örgütlü Varlıkların Dış İlişkilerinde Teleolojik Dizge Üzerine 314
§ 83. Bir Teleolojik Dizge Olarak Doğanın Son Ereği Üzerine 320
§ 84. Bir Dünyanın Varoluşunun Son Ereği, E.D. Yaratılışın Kendisi Üzerine 326
§ 85. Ruhbilimsel-Tanrıbilim Üzerine 329
§ 86. Törel-Tanrıbilim Üzerine 335
§ 87. Tanrının Varoluşunun Ahlaksal Tanıtlaması Üzerine 341
§ 88. Ahlaksal Tanıtlamanın Geçerliğinin Sınırlanması 348
§ 89. Ahlaksal Uslamlamanın Yararı Üzerine 356
§ 90. Tanrının Varoluşunun Teleolojik Bir Tanıtlamasına İnanmanın Türü Üzerine 358
§ 91. Kılgısal Bir İnanç Yoluyla İnanmanın Türü Üzerine 365
Teleoloji Üzerine Genel Not 375
Ekler
Arkasöz: Aziz Yardımlı 389
Türkçe-Almanca Sözlük 395
Almanca-Türkçe Sözlük 399
Özel Adlar ve Yabancı Sözcükler İçin Kısa Bir Sözlük 402
Dizin 403
Inhaltsverzeichnis
Vorrede
Einleitung
I. Von der Einteilung der Philosophie
II. Vom Gebiete der Philosophie überhaupt
III. Von der Kritik der Urteilskraft, als einem
Verbindungsmittel der zwei Teile der Philosophie zu einem Ganzen
IV. Von der Urteilskraft, als einem a priori gesetzgebenden Vermögen
V. Das Prinzip der formalen Zweckmäßigkeit der Natur ist ein transzendentales Prinzip der Urteilskraft
VI. Von der Verbindung des Gefühls der Lust mit dem Begriffe der Zweckmäßigkeit der Natur
VII. Von der ästhetischen Vorstellung der Zweckmäßigkeit der Natur
VIII. Von der logischen Vorstellung der Zweckmäßigkeit der Natur
IX. Von der Verknüpfung der Gesetzgebungen des Verstandes und der Vernunft durch die Urteilskraft Einteilung des ganzen Werks Erster Teil. Kritik der ästhetischen Urteilskraft
Erster Abschnitt. Analytik der ästhetischen Urteilskraft
Erstes Buch. Analytik des Schönen
Erstes Moment des Geschmacksurteils der Qualität nach
§ 1. Das Geschmacksurteil ist ästhetisch
§ 2. Das Wohlgefallen, welches das Geschmacksurteil bestimmt, ist ohne alles Interesse
§ 3. DasWohlgefallen am Angenehmen ist mit Interesse verbunden
§ 4. Das Wohlgefallen am Guten ist mit Interesse verbunden
§ 5. Vergleichung der drei spezifisch verschiedenen Arten des Wohlgefallens
Zweites Moment des Geschmacksurteils, nämlich seiner Quantität nach
§ 6. Das Schöne ist das, was ohne Begriffe, als Objekt eines allgemeinen Wohlgefallens vorgestellt wird
§ 7. Vergleichung des Schönen mit dem Angenehmen und Guten durch obiges Merkmal
§ 8. Die Allgemeinheit des Wohlgefallens wird in einem Geschmacksurteile nur als subjektiv vorgestellt
§ 9. Untersuchung der Frage: ob im Geschmacksurteile das Gefühl der Lust vor der Beurteilung des Gegenstandes, oder diese vor jener vorhergehe
Drittes Moment der Geschmacksurteile nach der Relation der Zwecke, welche in ihnen in Betrachtung gezogen wird
§ 10. Von der Zweckmäßigkeit überhaupt
§ 11. Das Geschmacksurteil hat nichts als die Form der Zweckmäßigkeit eines Gegenstandes (oder der Vorstellungsart desselben) zum Grunde
§ 12. Das Geschmacksurteil beruht auf Gründen a priori
§ 13. Das reine Geschmacksurteil ist von Reiz und Rührung unabhängig
§ 14. Erläuterung durch Beispiele
§ 15. Das Geschmacksurteil ist von dem Begriffe der Vollkommenheit gänzlich unabhängig
§ 16. Das Geschmacksurteil, wodurch ein Gegenstand unter der Bedingung eines bestimmten Begriffs für schön erklärt wird, ist nicht rein
§ 17. Vom Ideale der Schönheit
Viertes Moment des Geschmacksurteils nach der Modalität des Wohlgefallens an dem Gegenstande
§ 18.Was die Modalität eines Geschmacksurteils sei
§ 19. Die subjektive Notwendigkeit, die wir dem Geschmacksurteile beilegen, ist bedingt
§ 20. Die Bedingung der Notwendigkeit, die ein Geschmacksurteil vorgibt, ist die Idee eines Gemeinsinnes
§ 21. Ob man mit Grunde einen Gemeinsinn voraussetzen könne
§ 22. Die Notwendigkeit der allgemeinen Beistimmung, die in einem Geschmacksurteil gedacht wird, ist eine subjektive Notwendigkeit, die unter der Voraussetzung eines Gemeinsinns als objektiv vorgestellt wird
Allgemeine Anmerkung zum ersten Abschnitte
der Analytik
Zweites Buch.
Analytik des Erhabenen
§ 23. Übergang von dem Beurteilungsvermögen des Schönen zu dem des Erhabenen
§ 24. Von der Einteilung einer Untersuchung des Gefühls des Erhabenen
A. Vom Mathematisch-Erhabenen
§ 25. Namenerklärung des Erhabenen
§ 26. Von der Größenschätzung der Naturdinge, die zur Idee des Erha benen erforderlich ist
§ 27. Von der Qualität des Wohl gefallens in der Beurteilung des Erhabenen
B. Vom Dynamisch-Erhabenen der Natur
§ 28. Von der Natur als einer Macht
§ 29. Von der Modalität des Urteils über das Erhabene der Natur
Allgemeine Anmerkung zur Exposition der ästhetischen reflektierenden Urteile
Deduktion der reinen ästhetischen Urteile
§ 30. Die Deduktion der ästhetischen Urteile über die Gegenstände der Natur darf nicht auf das, was wir in dieser erhaben nennen, sondern nur auf das Schöne, gerichtet werden
§ 31. Von der Methode der Deduktion der Geschmacksurteile
§ 32. Erste Eigentümlichkeit des Geschmacksurteils
§ 33. Zweite Eigentümlichkeit des Geschmacksurteils
§ 34. Es ist kein objektives Prinzip des Geschmacks möglich
§ 35. Das Prinzip des Geschmacks ist das subjektive Prinzip der Urteilskraft überhaupt
§ 36. Von der Aufgabe einer Deduktion der Geschmacksurteile
§ 37.Was wird eigentlich in einem Geschmacksurteil von einem Gegenstande a priori behauptet?
§ 38. Deduktion der Geschmacksurteile
§ 39. Von der Mitteilbarkeit einer Empfindung
§ 40. Vom Geschmacke als einer Art von sensus communis
§ 41. Vom empirischen Interesse am Schönen
§ 42. Vom intellektuellen Interesse am Schönen
§ 43. Von der Kunst überhaupt
§ 44. Von der schönen Kunst
§ 45. Schöne Kunst ist eine Kunst, sofern sie zugleich Natur zu sein scheint
§ 46. Schöne Kunst ist Kunst des Genies
§ 47. Erläuterung und Bestätigung obiger Erklärung vom Genie
§ 48. Vom Verhältnisse des Genies zum Geschmack
§ 49. Von den Vermögen des Gemüts, welche das Genie ausmachen
§ 50. Von der Verbindung des Geschmacks mit Genie in Produkten der schönen Kunst
§ 51. Von der Einteilung der schönen Künste
§ 52. Von der Verbindung der schönen Künste in einem und demselben Produkte
§ 53. Vergleichung des ästhetischen Werts der dienen Künste untereinander
§ 54. Anmerkung
Zweiter Abschnitt.
Dialektik der ästhetischen Urteilskraft
§ 55.
§ 56. Vorstellung der Antinomie des Geschmacks
§ 57. Auflösung der Antinomie des Geschmacks
§ 58. Vom Idealismus der Zweckmäßigkeit der Natur sowohl als Kunst, als dem alleinigen Prinzip der ästhetischen Urteilskraft
§ 59. Von der Schönheit als Symbol der Sittlichkeit
§ 60. Anhang. Von der Methodenlehre des Geschmacks
Zweiter Teil.
Kritik der teleologischen Urteilskraft
§ 61. Von der objektiven Zweckmäßigkeit der Natur
Erste Abteilung.
Analytik der teleologischen Urteilskraft
§ 62. Von der objektiven Zweckmäßigkeit die bloß formal ist, zum Unterschiede von der materialen
§ 63. Von der relativen Zweckmäßigkeit der Natur zum Unterschiede von der innern
§ 64. Von dem eigentümlichen Charakter der Dinge als Naturzwecke
§ 65. Dinge, als Naturzwecke, sind organisierte Wesen
§ 66. Vom Prinzip der Beurteilung der innern Zweckmäßigkeit in organisierten Wesen
§ 67. Vom Prinzip der teleologischen Beurteilung der Natur überhaupt als System der Zwecke
§ 68. Von dem Prinzip der Teleologie als innerem Prinzip der Naturwissenschaft
Zweite Abteilung
Dialektik der teleologischen Urteilskraft
§ 69.Was eine Antinomie der Urteilskraft sei?
§ 70. Vorstellung dieser Antinomie
§ 71. Vorbereitung zur Auflösung obiger Antinomie
§ 72. Von den mancherlei Systemen über die Zweckmäßigkeit der Natur
§ 73. Keines der obigen Systeme leistet das, was es vorgibt
§ 74. Die Ursache der Unmöglichkeit, den Begriff einer Technik der Natur dogmatisch zu behandeln, ist die Unerklärlichkeit eines Naturzwecks
§ 75. Der Begriff einer objektiven Zweckmäßigkeit der Natur ist ein kritisches Prinzip der Vernunft für die reflektierende Urteilskraft
§ 76. Anmerkung
§ 77. Von der Eigentümlichkeit des menschlichen Verstandes, wodurch uns der Begriff eines Naturzwecks möglich wird
§ 78. Von der Vereinigung des Prinzips des allgemeinen Mechanismus der Materie mit dem teleologischen in der Technik der Natur
Anhang
Methodenlehre der teleologischen Urteilskraft
§ 79. Ob die Teleologie, als zur Naturlehre gehörend, abgehandelt werden müsse
§ 80. Von der notwendigen Unterordnung des Prinzips des Mechanismus unter dem teleologischen in Erklärung eines Dinges als Naturzwecks
§ 81. Von der Beigesellung des Mechanismus, zum teleologischen Prinzip in der Erklärung eines Naturzwecks als Naturprodukts
§ 82. Von dem teleologischen System in den äußern Verhältnissen organisierter Wesen
§ 83. Von dem letzten Zwecke der Natur als eines teleologischen Systems
§ 84. Von dem Endzwecke des Daseins einer Welt, d. i. der Schöpfung selbst
§ 85. Von der Physikotheologie
§ 86. Von der Ethikotheologie
§ 87. Von dem moralischen Beweise des Daseins Gottes
§ 88. Beschränkung der Gültigkeit des moralischen Beweises
§ 89. Von dem Nutzen des moralischen Arguments
§ 90. Von der Art des Fürwahrhaltens in einem teleologischen Beweise des
Daseins Gottes
§ 91. Von der Art des Fürwahrhaltens durch einen praktischen Glauben
Allgemeine Anmerkung zur Teleologie

Değerlendirmeler

Henüz değerlendirme yapılmadı.

Sadece bu ürünü satın almış olan müşteriler yorum yapabilir.